آفازی یا زبان پریشی یکی از اختلالات زبانی شایع است که با بروز ناتوانی در استفاده صحیح و کامل از زیان همراه است که می تواند سبب تاثیر منفی بر درک ، بیان ، خواندن و نوشتن فرد شود. گفتاردرمانی به عنوان موثرترین راهکار درمان اختلال آفازی یا همان زبان پریشی شناخته می شود. آسیب در قسمت هایی از نیمکره چپ مغز مهم ترین علت بروز آفازی است و معمولا در اثر بیماری ها و مشکلاتی که سبب آسیب مغزی می شوند رخ می دهد، به همین دلیل این عارضه یکی از عوارض شایع سکته مغزی است. وارد شدن ضربه به سر و هرگونه عاملی که سبب آسیب قسمت هایی از مغز شود می تواند منجر به بروز این عارضه در فرد شود. در صورتی که آسیب مغزی به بخش هایی از مغز وارد شود که با بیان و درک زبان ارتباط دارند امکان بروز آفازی وجود دارد.
اختلال در بیان یا درک زبان در اثر آسیب های مغزی مهم ترین مشخصه این عارضه است که در بسیاری از مبتلایان به سکته مغزی دیده می شود. ناتوانی فرد در قراری ارتباط کلامی با اطرافیان از مهم ترین عوارضی است که اختلال زبان پریشی به همراه داشته و با گفتاردرمانی می توان به بهبود آن ها کمک کرد. تصویربرداری مغزی سی تی اسکن و یا ام آر آی برای تشخیص دقیق این اختلال و اینکه کدام قسمت های مغز دچار آسیب شده اند توسط پزشک مورد استفاده قرار می گیرند.
علائم آفازی
- ناتوانی در درک زبان
- ناتوانی در تلفظ کلمات بطور روان و صحیح
- ناتوانی در جمله سازی و قرار دادن کلمات در کنار هم
- ناتوانی در خواندن و نوشتن بطور صحیح
- ناتوانی در رعایت قواعد دستوری
- ناتوانی در نام بردن افراد و اشیا
- ناتوانی در سخنرانی در جمع
دلایل آفازی
- سکته مغزی
- تومور مغزی
- وارد شدن ضربه به سر در طی تصادفات رانندگی یا حوادث ورزشی
- آلزایمر
- زوال عقل
- التهاب مغز در اثر برخی بیماری های مغزی
- و …
روش های درمان
درمان آفازی به نوع و شدت اختلال بستگی دارد و هدف اصلی آن بازگرداندن تواناییهای زبانی و ارتباطی بیمار است. در برخی موارد، بیماران به طور کامل بهبود مییابند، در حالی که در موارد دیگر، هدف از درمان بیشتر بهبود توانایی برقراری ارتباط و افزایش کیفیت زندگی است.
درمان گفتاردرمانی برای آفازی
گفتاردرمانی یکی از اصلیترین روشهای درمان آفازی است. در این روش، بیمار با کمک گفتاردرمانگر به تمرین مهارتهای زبانی، تلفظ کلمات و بهبود ساختارهای زبانی میپردازد. تمرینات منظم و مداوم در جلسات گفتاردرمانی میتواند به تدریج به بیمار کمک کند تا تواناییهای زبانی خود را بازسازی کند.
درمانهای مبتنی بر زبان و شناخت
در کنار گفتاردرمانی، تمرینات زبانمحور و شناختی نیز میتوانند به بهبود عملکرد زبانی بیمار کمک کنند. این تمرینات شامل تقویت حافظه، مهارتهای تفکر و پردازش اطلاعات است که به بهبود مهارتهای ارتباطی کمک میکند. همچنین استفاده از برنامههای کامپیوتری و اپلیکیشنهای آموزشی میتواند به عنوان مکمل در این فرآیند موثر باشد.
روشهای درمانی غیردارویی برای آفازی
درمان آفازی فقط به داروها و گفتاردرمانی محدود نمیشود. روشهای غیردارویی مانند نوروفیدبک، موسیقیدرمانی و هنر درمانی نیز میتوانند نقش مهمی در بهبود عملکرد مغزی و زبانی بیمار داشته باشند. این روشها با تحریک مناطق خاصی از مغز به تقویت ارتباطات عصبی و بهبود مهارتهای زبانی کمک میکنند.
درمانهای دارویی برای آفازی
در برخی موارد، استفاده از داروها میتواند به درمان آفازی کمک کند. داروهایی که به تحریک مغز و افزایش فعالیتهای عصبی کمک میکنند، معمولاً برای بیماران مبتلا به آفازی مورد استفاده قرار میگیرند. البته این داروها باید تحت نظر پزشک تجویز شوند و استفاده طولانیمدت آنها نیز با دقت مدیریت شود.
سایر رویکردهای درمان آفازی
درمانهای تکنولوژیک و نوآورانه
استفاده از تکنولوژیهای جدید مانند اپلیکیشنهای مخصوص گفتاردرمانی و دستگاههای تحریک مغزی نیز از روشهای نوآورانهای است که در سالهای اخیر برای درمان آفازی مورد توجه قرار گرفته است. این ابزارها با ارائه تمرینات تعاملی و بازخوردهای آنی، به بیماران کمک میکنند تا روند بهبود خود را تسریع کنند.
رویکردهای گروهی و حمایتی در درمان آفازی
گروهدرمانی و حمایت اجتماعی میتواند نقش بسیار موثری در روند بهبود بیماران مبتلا به آفازی داشته باشد. شرکت در جلسات گروهی به بیماران کمک میکند تا از تجربیات دیگران بهرهمند شوند و اعتماد به نفس خود را برای برقراری ارتباط بیشتر تقویت کنند. همچنین، حمایت خانواده و دوستان نیز در موفقیت درمان بسیار حائز اهمیت است.
درمانهای مبتنی بر ارتباط غیرکلامی
در برخی موارد که توانایی گفتاری بیمار به طور کامل بازنمیگردد، آموزش روشهای جایگزین ارتباطی مانند زبان اشاره یا استفاده از تصاویر و نمادها میتواند به بیمار کمک کند تا با اطرافیان خود ارتباط برقرار کند. این روشها به بیمار اجازه میدهند که حتی در صورت ناتوانی در صحبت کردن، همچنان بتواند نیازها و احساسات خود را بیان کند.
استفاده از بازیها و فعالیتهای تقویتی
بازیهای تعاملی و ویدئویی نیز به عنوان یک ابزار موثر برای تقویت مهارتهای زبانی و ارتباطی در بیماران مبتلا استفاده میشوند. این بازیها با ارائه تمرینات تعاملی به مغز کمک میکنند تا الگوهای گفتاری جدید را یاد بگیرد و تقویت کند. پازلهای کلمهای، بازیهای تقویت حافظه و فعالیتهای گروهی از دیگر روشهای مفید در این زمینه هستند.
مدت زمان درمان آفازی
مدت زمان درمان بسته به شدت و نوع اختلال، متفاوت است. برخی بیماران ممکن است در عرض چند ماه بهبود یابند، در حالی که برای دیگران ممکن است سالها زمان ببرد. همچنین، تمرین مستمر در خانه و پیگیری منظم جلسات درمانی میتواند به سرعت بهبود کمک کند.
کلمات مرتبط :
گفتاردرمانی در پیروزی – گفتاردرمانی در شرق تهران -گفتاردرمانی در نیروهوایی
