لکنت زبان به عنوان شایع ترین اختلال گفتاری شناخته می شود که اغلب در دوران کودکی آغاز و علائم آن مشخص می شود اگرچه احتمال بروز آن در افراد بزرگسال به دلایلی همچون سکته مغزی و دیگر اختلالات وجود دارد. این اختلال سبب بروز مشکل و ناتوانی در حرف زدن بطور روان شده بطوری که فرد بریده بریده حرف می زند و در مواردی به دلیل دشوار بودن به زبان آوردن کلمه ای گفتگو را رها می کند. اختلال لکنت سبب می شود که ادا کردن کلمات برای فرد دشوار بوده و مکث های مکرر در حین صحبت کردن برای کودک ایجاد شود. تاکنون علت اصلی بروز این اختلال به طور دقیق مشخص نشده است و بر اساس گفته محققان تلفیقی از عوامل جسمی _ عاطفی و همچنین اجتماعی در بروز آن نقش دارند. ناراحتی های عصبی و ناسازگاری های اجتماعی ، نارساییها و اختلالات دستگاه عصبی ، ناهنجاریهای فیزیولوژیکی و عوامل ژنتیکی نیز در بروز این اختلال نقش دارند. گفتاردرمانی درمان اصلی لکنت زبان است که در کلینیک گفتاردرمانی برنا در پیروزی ارائه می شود.
اگرچه لکنت اغلب در سنین ۲ تا ۴ سالگی کودک خود را نشان می دهد اما در سنین ورود به مدرسه نیز به دلیل تغییر ناگهانی شرایط کودک نیز ریسک بروز این اختلال بالا است. مشکلات روحی و عاطفی نیز که برای برخی کودکان به وجود می آید ( مانند از دست دادن والدین ، جدایی والدین ، ورود فرزند جدید به خانواده و … ) نیز ریسک بروز این اختلال را در کودکانی که مستعد این آسیب هستند بالا می برد. دوران بلوغ نیز در کودکانی که در سنین کودکی دچار لکنت بوده اند می تواند سبب تشدید ناگهانی علائم شود. بر اساس آمارها احتمال بروز این اختلال در پسران در حدود ۲ برابر بیشتر از دختران است.
انواع لکنت
حالت تکراری در بیان کلمه
کودک ( یا فرد ) مبتلا به این اختلال یک سیلاب از کلمهای را با سرعت و تشنج تکرار میکند.
توقف در تلفظ
توقف و سکون در فعالیت عضلات تلفظی به مدت چند ثانیه سبب ایجاد وقفه در تلف کلمات توسط کودک می شود.
کودک مبتلا به این اختلال برای ادا کردن کلمات فشار زیادی به خود وارد می کند و پس از لحظاتی مکث بطور ناگهانی شروع به ادا کردن کلمه می کند.
تفاوت لکنت در بزرگسالان و کودکان
لکنت زبان، اختلالی است که در جریان طبیعی گفتار وقفه ایجاد میکند. هرچند این اختلال در کودکان شایعتر است، اما بزرگسالان نیز میتوانند به آن مبتلا شوند. با این حال، لکنت در بزرگسالان و کودکان تفاوتهایی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
تفاوت در علل
کودکان: دلایل لکنت در کودکان اغلب توسعهای و مرتبط با رشد سریع زبان و گفتار است. عوامل محیطی، ژنتیک و حتی برخی مشکلات فیزیولوژیکی نیز میتوانند نقش داشته باشند.
بزرگسالان: علل لکنت در بزرگسالان ممکن است پیچیدهتر باشد و شامل عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب و فشارهای روانی، تغییرات هورمونی یا حتی سکته مغزی باشد.
تفاوت در علائم
کودکان: علائم لکنت در کودکان اغلب شامل تکرار صداها یا هجاها، کشیدن صداها، مکثهای طولانی و حرکات غیرعادی صورت و بدن است. این علائم ممکن است با رشد کودک تغییر کنند.
بزرگسالان: علائم لکنت در بزرگسالان نیز مشابه کودکان است اما ممکن است پیچیدهتر باشد. برخی بزرگسالان ممکن است از ترس صحبت کردن در جمع اجتناب کنند یا تلاش کنند کلمات را با دقت بیشتری ادا کنند که این خود میتواند به تشدید لکنت بیانجامد.
تفاوت در درمان
کودکان: درمان لکنت در کودکان اغلب شامل گفتاردرمانی، بازی درمانی و حمایت خانواده است. هدف اصلی، کمک به کودک برای توسعه مهارتهای گفتاری روانتر و افزایش اعتماد به نفس است.
بزرگسالان: درمان لکنت در بزرگسالان نیز شامل گفتاردرمانی است اما ممکن است با تکنیکهای دیگری مانند مدیریت اضطراب و استرس نیز همراه باشد. درمان بزرگسالان اغلب بر روی بهبود کیفیت زندگی و کاهش تأثیر لکنت بر روابط اجتماعی و حرفهای تمرکز دارد.
تفاوت در تأثیر بر زندگی
کودکان: لکنت در کودکان میتواند بر روابط اجتماعی، عملکرد تحصیلی و اعتماد به نفس آنها تأثیر بگذارد.
بزرگسالان: لکنت در بزرگسالان میتواند بر روابط حرفهای، زندگی شخصی و عزت نفس آنها تأثیر بگذارد. بسیاری از بزرگسالان مبتلا به لکنت، احساس شرمساری و انزوا میکنند.
روش های درمان
گفتاردرمانی موثرترین و در عین حال اصلی ترین درمان این اختلال است.
گفتاردرمانگر از تکنیک های مختلفی برای کمک به بهبود این اختلال در کودکان و بزرگسالان مبتلا به آن استفاده می کند.
روش شبیه سازی ذهن ، روش های تلفظی و روش مکمل از جمله راهکارهایی هستند که متخصص گفتاردرمانی برای درمان این اختلال بکار می بنند.
روان درمانی ، رفتاردرمانی و دارو درمانی نیز از دیگر روش های درمان این اختلال هستند.
لازم بذکر است که والدین نیز در درمان این اختلال نقش مهمی دارند و همراهی آن ها در جلسات درمانی از جمله گفتاردرمانی ضروری و بسیار موثر است ، والدین همچنین باید از انجام هرگونه رفتار و یا گفتن هرگونه سخنی که با انتقاد به حرف زدن کودک و سرزنش وی همراه است بپرهیزند چراکه این رفتارها سبب کاهش اعتماد بنفس در کودک و تشدید مشکلات وی می شود.
گفتاردرمانی لکنت زبان
گفتاردرمانگران از تکنیکهای مختلفی برای کمک به افراد مبتلا به لکنت زبان استفاده میکنند. برخی از این تکنیکها عبارتند از:
- تکنیکهای تنفسی و آرامسازی: هدف از این تکنیکها کاهش تنش و اضطراب هنگام صحبت کردن است.
- اصلاح الگوهای گفتاری: گفتاردرمانگر به فرد کمک میکند تا الگوهای گفتاری نادرست را شناسایی و اصلاح کند.
- تکنیکهای روانسازی گفتار: این تکنیکها به فرد کمک میکنند تا روانتر و با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کند.
- آموزش مهارتهای ارتباطی: فرد یاد میگیرد که چگونه به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کند، حتی اگر لکنت زبان داشته باشد.
- درمان شناختی رفتاری: این روش به فرد کمک میکند تا افکار منفی و نگرانیهای مرتبط با لکنت زبان را مدیریت کند.
هر فردی که از لکنت زبان رنج میبرد، میتواند از گفتاردرمانی بهرهمند شود. این درمان برای کودکان و بزرگسالان در هر سنی مناسب است.
مزایای گفتاردرمانی
کاهش شدت لکنت: با تمرینهای منظم، افراد مبتلا به لکنت زبان میتوانند شدت لکنت خود را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
افزایش اعتماد به نفس: گفتاردرمانی به افراد کمک میکند تا اعتماد به نفس خود را در ارتباطات اجتماعی افزایش دهند.
بهبود کیفیت زندگی: با بهبود مهارتهای ارتباطی، افراد میتوانند در زندگی شخصی و حرفهای خود موفقتر باشند.
برای دریافت خدمات گفتاردرمانی در شرق تهران می توانید به مرکز توانبخشی برنا در خیایان پیروزی مراجعه بفرمایید.
کلمات مرتبط :
گفتاردرمانی لکنت – گفتاردرمانی خوب در شرق تهران – گفتاردرمانی در نیروهوایی – گفتاردرمانی در پیروزی
