کاردرمانی بیش فعالی یک حوزه درمانی تخصصی است که هدف آن رسیدگی به چالش هایی است که کودکان مبتلا به بیش فعالی در زندگی روزمره خود با آن مواجه هستند.
بیش فعالی یکی از علائم شایع اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) است، یک اختلال عصبی رشدی که تقریباً ۵ تا ۷ درصد از کودکان در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. کودکان مبتلا به بیش فعالی اغلب با توجه، کنترل تکانه های خود و ثابت ماندن دست و پنجه نرم می کنند که می تواند منجر به مشکلاتی در عملکرد اجتماعی، تحصیلی و عاطفی شود.
کاردرمانی (OT) یک رویکرد جامع برای درمان بیش فعالی در کودکان است که بر بهبود توانایی آنها برای مشارکت در فعالیت های روزانه و توسعه مهارت های مورد نیاز برای موفقیت در محیط های مختلف تمرکز دارد. OT برای کودکان بیش فعال طراحی شده است تا به آنها کمک کند علائم خود را مدیریت کنند، دامنه توجه و تمرکز خود را بهبود بخشند، و استراتژی هایی را برای مقابله با چالش هایی که با آن روبرو هستند توسعه دهند.
اولین گام در OT برای کودکان بیش فعال، انجام یک ارزیابی کامل برای شناسایی نقاط قوت و زمینه های دشوار کودک است. این ارزیابی ممکن است شامل آزمایش‌های استاندارد، مشاهده کودک در محیط‌های مختلف، مصاحبه با والدین و معلمان و بررسی سابقه پزشکی کودک باشد. درمانگر OT از این اطلاعات برای ایجاد یک برنامه درمانی فردی استفاده می کند که به نیازها و اهداف خاص کودک می پردازد.
علائم و نشانه ها
حرکت بیش از حد: یکی از علائم بارز بیش فعالی، حرکت بیش از حد و اغلب تکانشی است. این می تواند شامل بی قراری، ضربه زدن به دست ها یا پاها، چرخیدن روی صندلی یا حرکت مداوم در موقعیت هایی باشد که مناسب نیست.
مشکل در ثابت ماندن: افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است به سختی بی حرکت بمانند، حتی در شرایطی که از آنها انتظار می رود آرام و متمرکز باشند. این می تواند نشستن در فعالیت هایی را که نیاز به توجه مداوم دارند، مانند مدرسه یا محل کار، برای آنها چالش برانگیز کند.
تکانشگری: افراد بیش فعال اغلب با تکانشگری دست و پنجه نرم می کنند، که می تواند به صورت عمل کردن بدون فکر کردن، قطع حرف دیگران یا درگیر شدن در رفتارهای مخاطره آمیز بدون در نظر گرفتن عواقب ظاهر شود.
بی قراری: افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است احساس بی قراری یا پرخاشگری کنند و دائماً به دنبال تحریک یا درگیر شدن در فعالیت هایی برای کاهش بی قراری خود باشند.
مشکل در انتظار نوبت: یکی دیگر از علائم رایج بیش فعالی، دشواری در انتظار نوبت در موقعیت هایی است که لازم است، مانند مکالمات یا بازی ها.
بیش از حد صحبت کردن: افراد بیش فعال ممکن است تمایل به صحبت بیش از حد داشته باشند، اغلب از موضوعی به موضوع دیگر می پرند بدون اینکه به دیگران فرصتی برای پاسخ دادن بدهند.
سطح انرژی بالا: افراد مبتلا به بیش فعالی اغلب دارای سطوح بالایی از انرژی هستند که برای کنترل آن تلاش می کنند. این می تواند منجر به مشکلاتی در تنظیم رفتار و احساسات آنها و همچنین چالش هایی در تمرکز بر کارهایی شود که نیاز به توجه مداوم دارند.
اهداف و مداخلات کاردرمانی بیش فعالی
یکی از اهداف کلیدی OT برای کودکان بیش فعال، کمک به آنها برای توسعه مهارت های خودتنظیمی است. خودتنظیمی به توانایی کنترل احساسات، رفتار و توجه به منظور دستیابی به اهداف و برآورده کردن انتظارات اشاره دارد. کودکان مبتلا به بیش فعالی اغلب با خودتنظیمی دست و پنجه نرم می کنند، که می تواند تمرکز در مدرسه، پیروی از دستورالعمل ها و تعامل مناسب با دیگران را برای آنها دشوار کند.
مداخلات OT برای خودتنظیمی ممکن است شامل درمان یکپارچگی حسی باشد، که نوعی درمان است که به کودکان کمک می‌کند اطلاعات حسی را به روشی سازگارتر پردازش کرده و به آنها پاسخ دهند. کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است در پردازش حسی مشکل داشته باشند، که می تواند بر توانایی تمرکز، سازماندهی و تنظیم احساسات آنها تأثیر بگذارد. درمان یکپارچگی حسی از تجربیات حسی مانند لمس، حرکت و صدا برای کمک به کودکان برای بهبود توانایی پردازش اطلاعات حسی و پاسخ مناسب استفاده می کند.
یکی دیگر از مؤلفه های مهم کاردرمانی برای کودکان بیش فعال، آموزش راهبردهایی برای بهبود دامنه توجه و تمرکز آنها است. کودکان مبتلا به بیش فعالی اغلب با توجه به مدت طولانی دست و پنجه نرم می کنند، که می تواند انجام وظایف و ادامه مسیر را برای آنها چالش برانگیز کند. مداخلات OT برای توجه و تمرکز ممکن است شامل فعالیت‌های وظیفه‌محور، مانند صنایع دستی، بازی‌ها و پازل‌ها باشد که نیاز به توجه و تمرکز مداوم دارند.
علاوه بر پرداختن به خودتنظیمی و توجه، OT برای کودکان بیش فعال ممکن است بر بهبود مهارت های حرکتی و هماهنگی آنها نیز تمرکز کند. کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است در مهارت های حرکتی درشت مانند دویدن، پریدن و بالا رفتن و همچنین مهارت های حرکتی ظریف مانند نوشتن، نقاشی و برش مشکل داشته باشند. مداخلات کاردرمانی برای مهارت‌های حرکتی ممکن است شامل فعالیت‌هایی باشد که عضلات را تقویت می‌کند، هماهنگی را بهبود می‌بخشد و تعادل و وضعیت بدن را افزایش می‌دهد.
