کاردرمانی سکته مغزی شکلی تخصصی از درمان توانبخشی است که بر کمک به افرادی که تجربه سکته مغزی را تجربه کردهاند تمرکز دارد تا تواناییهای عملکردی و استقلال خود را در فعالیتهای روزانه بازیابند. کاردرمانگران با پرداختن به چالشهای فیزیکی، شناختی و عاطفی که ممکن است پس از سکته مغزی ایجاد شود، نقش مهمی در توانبخشی سکته مغزی ایفا میکنند.
سکته مغزی یک وضعیت پزشکی است که زمانی رخ می دهد که خون رسانی به مغز قطع یا کاهش یابد و منجر به مرگ سلول های مغزی شود. سکته مغزی می تواند به دلیل انسداد رگ های خونی تغذیه کننده مغز (سکته مغزی ایسکمیک) یا در اثر پارگی رگ خونی در مغز (سکته مغزی هموراژیک) ایجاد شود.
علائم و نشانه های رایج سکته مغزی عبارتند از:
- ضعف یا بی حسی ناگهانی، معمولا در یک طرف بدن، که می تواند صورت، بازو یا پا را تحت تاثیر قرار دهد.
- مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار.
- مشکلات بینایی ناگهانی در یک یا هر دو چشم.
- سردرد شدید که اغلب به عنوان بدترین سردرد زندگی توصیف می شود.
- از دست دادن تعادل یا هماهنگی.
- سردرگمی یا تغییر در وضعیت روانی.
درمان سکته مغزی به نوع و علت سکته مغزی بستگی دارد. در مورد سکته ایسکمیک، داروهایی مانند فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (tPA) ممکن است برای حل کردن لخته خون و بازگرداندن جریان خون تجویز شود. سایر مداخلات مانند حذف مکانیکی لخته نیز ممکن است در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرد. برای سکته هموراژیک، تمرکز بر کنترل خونریزی، کاهش فشار روی مغز و جلوگیری از آسیب بیشتر است.
پس از مرحله حاد، توانبخشی سکته مغزی نقش مهمی در روند بهبودی دارد. این ممکن است شامل درمان های مختلفی از جمله فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتار درمانی و پرستاری توانبخشی باشد. هدف از توانبخشی کمک به افراد برای بازیابی توانایی های عملکردی خود، بهبود تحرک، افزایش مهارت های ارتباطی و سازگاری با هر گونه ناتوانی یا محدودیت پایدار ناشی از سکته است.
پیشگیری از سکته مغزی برای کاهش خطر سکته های مکرر ضروری است. این را می توان از طریق تغییر سبک زندگی مانند حفظ یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، مدیریت فشار خون، کنترل دیابت، ترک سیگار و مدیریت سایر عوامل خطر مانند چاقی و کلسترول بالا به دست آورد.
کاردرمانی سکته مغزی
کاردرمانگران توانایی های جسمی، شناختی و ادراکی فرد و نیز محدودیت های عملکردی و اهداف آن ها را ارزیابی می کنند. آنها توانایی فرد را برای انجام فعالیت های روزمره زندگی (ADLs) مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، غذا خوردن و نظافت را ارزیابی می کنند.
بر اساس ارزیابی، کاردرمانگر یک برنامه درمانی فردی را که متناسب با نیازها و اهداف خاص فرد است، ایجاد می کند. این طرح ممکن است شامل تمرینها، فعالیتها و استراتژیهای انطباقی برای بهبود قدرت، هماهنگی، تعادل و دامنه حرکت باشد.
کاردرمانگران بر بهبود توانایی فرد برای انجام مستقل وظایف مراقبت از خود مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، توالت رفتن و غذا خوردن تمرکز می کنند. آنها ممکن است از تکنیک هایی مانند ساده سازی کار، تجهیزات تطبیقی و تغییرات محیطی برای ارتقای استقلال استفاده کنند.
سکته مغزی می تواند باعث ضعف یا فلج در یک طرف بدن شود. متخصصان کاردرمانی ما در مرکز کاردرمانی برنا در شرق تهران از تمرینات و فعالیت های درمانی برای بهبود مهارت های حرکتی، هماهنگی و تحرک استفاده می کنند. آنها ممکن است شامل فعالیت هایی مانند رسیدن، گرفتن و دستکاری اشیا برای ارتقای عملکرد دست و بازو شوند.
سکته مغزی همچنین می تواند منجر به اختلالات شناختی، مانند از دست دادن حافظه، مشکل در توجه، حل مسئله و آگاهی فضایی شود. کاردرمانگران از تکنیک ها و فعالیت های مختلفی برای بهبود توانایی های شناختی و کمک به افراد برای بازیابی عملکرد شناختی خود استفاده می کنند.
اهمیت کاردرمانی
سکته مغزی اغلب می تواند منجر به از دست دادن استقلال در انجام فعالیت های روزانه شود. کاردرمانی بر کمک به افراد برای بازیابی توانایی خود برای انجام وظایف اساسی مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، پخت و پز و مراقبت از خود تمرکز دارد. با پرداختن به چالش های فیزیکی، شناختی و ادراکی، کاردرمانگران برای بازگرداندن استقلال و بهبود کیفیت کلی زندگی تلاش می کنند.
متخصصان کاردرمانی سکته مغزی نقشی حیاتی در تسهیل بازیابی عملکردی پس از سکته دارند. از طریق تمرینات هدفمند، فعالیت ها و استراتژی های انطباقی، آنها به افراد کمک می کنند تا مهارت های حرکتی، هماهنگی، تعادل و دامنه حرکتی را بازیابند. این آنها را قادر می سازد تا وظایف روزانه را به طور مؤثرتری انجام دهند و در فعالیت های معنادار شرکت کنند.
سکته مغزی ممکن است منجر به محدودیت های فیزیکی دائمی شود. کاردرمانگران به افراد کمک می کنند تا راهبردهای انطباقی را توسعه دهند و ابزارهای کمکی را برای جبران این محدودیت ها معرفی کنند. آنها تکنیک هایی را برای غلبه بر چالش ها، اصلاح محیط و استفاده موثر از تجهیزات کمکی آموزش می دهند. این به افراد قدرت میدهد تا استقلال خود را به حداکثر برسانند و در فعالیتهایی شرکت کنند که از آن لذت میبرند.