گفتاردرمانی اوتیسم یکی از راهکارهای اصلی در توانبخشی کودکان مبتلا به این اختلال است که با هدف بهبود وضعیت گفتاری و ارتباطی در این افراد ارائه می شود. اوتیسم نوعی اختلال پیچیده رشدی مغز است که بر عملکرد طبیعی مغز تاثیر منفی گذاشته و سبب بروز اختلال در ارتباطات و مهارت های تعامل اجتماعی فرد مبتلا می شود. این بیماری سبب ایجاد اختلال در ارتباطات کلامی و غیر کلامی و تعاملات اجتماعی همچون قرار گیری در جمع دوستان ، بازی کردن و … می شود. علائم این کودکان معمولا قبل از سن سه سالگی بروز کرده و قابل تشخیص است ، اگرچه با دقت والدین این بیماری در سن زیر یک سالگی نیز در مواردی قابل تشخیص است.
مشکلات گفتاری و ناتوانی در درک معنای جملات یکی از مشکلات این کودکان است که با راهکارهای گفتاردرمانی اوتیسم قابل بهبود است. الگوهای گفتاری نادرست در این کودکان موجب افزایش فاصله آن ها از گروه همسالان می شود و مشکلاتی همچون اختلالات یادگیری ، انزوا و گوشه گیری با این الگوهای غلط تشدید می شوند.
اوتیسم چیست؟
اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اختلال عصبی تکوینی است که از بدو تولد همراه فرد بوده و تا آخر عمر ادامه دارد. این اختلال بر نحوه درک، یادگیری، ارتباط برقرار کردن و تعامل افراد با دنیای اطرافشان تأثیر می‌گذارد.
اوتیسم یک طیف است، به این معنی که شدت علائم و توانایی‌های افراد مبتلا به آن بسیار متفاوت است. برخی افراد ممکن است علائم خفیف‌تری داشته باشند و بتوانند به طور مستقل زندگی کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به حمایت بیشتری نیاز داشته باشند. علت دقیق اوتیسم هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند.
تشخیص اوتیسم معمولاً توسط یک تیم متخصص از جمله روانپزشک کودک، روان‌شناس و گفتاردرمان انجام می‌شود. این تیم با توجه به علائم فرد، سابقه پزشکی و نتایج ارزیابی‌های مختلف، تشخیص را ارائه می‌دهد.
علائم اصلی اوتیسم
مشکلات در تعاملات اجتماعی: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در برقراری ارتباط چشمی، درک زبان بدن و نشانه‌های اجتماعی، و ایجاد روابط دوستانه با دیگران مشکل داشته باشند.
مشکلات در ارتباط کلامی و غیرکلامی: این افراد ممکن است در بیان افکار و احساسات خود به صورت کلامی، استفاده از زبان بدن و حرکات صورت برای برقراری ارتباط مشکل داشته باشند.
رفتارهای تکراری و محدود: علاقه شدید به موضوعات خاص، نیاز به نظم و ترتیب، انجام حرکات تکراری و مقاومت در برابر تغییر از جمله رفتارهای رایج در افراد مبتلا به اوتیسم است.
علائم و عوارض گفتاری اوتیسم
- ناتوانی در جمله سازی بطور صحیح
- تاخیر و اختلال در گوش دادن و صحبت کردن
- ناتوانی در خواندن و نوشتن و هجی کردن
- ناتوانی در درک کلام اطرافیان
- ناتوانی در برقراری ارتباط کلامی
- ناتوانی در سازماندهی افکار
- ناتوانی در درک مفاهیم ریاضی و انجام اعمال ریاضی
- ناتوانی در استدلال و نتیجه گیری
گفتاردرمانی اوتیسم
گفتاردرمانی نقش بسیار مهمی در ارزیابی ، تشخیص ، درمان و تقویت رشد مهارت ارتباط اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی کودکان مبتلا به این اختلال دارد. گفتاردرمانگر با بررسی و ارزیابی دقیق شرایط کودک و میزان توانمندی و یا ناتوانی های موجود از موثرترین راهکارها برای کمک به بهبود وضعیت گفتاری در این کودکان بهره می برد. از آن جایی که اختلالات ارتباطی سبب جدایی افراد از محیط تحصیلی و اجتماعی می شود گفتاردرمانی اوتیسم نقش موثری در بهبود وضعیت این کودکان دارد.
توانبخشی کودکان اوتیسم از جمله گفتاردرمانی بهتر است هرچه سریع تر آغاز شود تا نتایج درمانی بهتری حاصل شود. استفاده ی موثر از زبان در جهت برقراری ارتباط اجتماعی یکی از مهم ترین اهداف گفتاردرمانی در کودکان مبتلا به اوتیسم است. مبتلایان به این اختلال در برقراری ارتباط ارتباطی با اطرافیان خود دچار مشکل بوده و به همین دلیل توانایی برقراری ارتباط با همسالان خود را ندارند. گفتار درمانی به کودکان مبتلا به این اختلال در بهبود توانایی حرف زدن و برقراری ارتباط کمک زیادی می کند.
پیشرفت مهارت های کلامی و افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم از مزایای گفتاردرمانی خوب است.
اهداف گفتاردرمانی در کودکان مبتلا به اوتیسم
گفتاردرمانی یکی از مهم‌ترین بخش‌های درمان در کودکان مبتلا به اوتیسم است. هدف اصلی این درمان، بهبود توانایی‌های ارتباطی کودک و افزایش کیفیت زندگی اوست.
اهداف کلی گفتاردرمانی در اوتیسم عبارتند از:
توسعه مهارت‌های زبان گفتاری:
- افزایش دامنه‌ی واژگان
- بهبود ساختار جمله و گرامر
- تقویت تلفظ صحیح صداها
- ارتقاء توانایی روایی داستان و توصیف تجربیات
تقویت مهارت‌های ارتباطی غیرکلامی:
- بهبود درک و استفاده از زبان بدن، حالات چهره و تماس چشمی
- افزایش توانایی درک و پاسخ به نشانه‌های اجتماعی
- یادگیری مهارت‌های گوش دادن فعال
توسعه مهارت‌های ارتباطی جایگزین:
- آموزش استفاده از تصاویر، علائم یا دستگاه‌های ارتباطی برای بیان نیازها و خواسته‌ها
- تقویت توانایی درک و پاسخ به پیام‌های ارتباطی دیگران
بهبود مهارت‌های تعامل اجتماعی:
- افزایش توانایی شروع و حفظ مکالمات
- ارتقاء مهارت‌های بازی گروهی و همکاری
- بهبود توانایی درک و پاسخ به احساسات دیگران
کلمات مرتبط :
گفتاردرمانی اوتیسم – گفتاردرمانی کودکان – گفتاردرمانی در شرق تهران – گفتاردرمانی خوب در پیروزی
