اختلال یکپارچگی حسی (SID) که با نام اختلال پردازش حسی (SPD) نیز شناخته می شود، وضعیتی است که در آن مغز در دریافت و پاسخ به اطلاعاتی که از طریق حواس وارد می شود، مشکل دارد.
این می تواند شامل مشکلاتی در پردازش اطلاعات حسی مربوط به لامسه، چشایی، بویایی، بینایی و صدا باشد. افراد مبتلا به SID ممکن است بیش از حد به ورودی های حسی پاسخ دهند یا کمتر پاسخ دهند، یا ممکن است در یکپارچه سازی اطلاعات حسی از چندین منبع مشکل داشته باشند.
علائم اختلال یکپارچگی حسی می تواند بسیار متفاوت باشد، اما ممکن است شامل حساسیت بیش از حد به بافت ها یا صداهای خاص، مشکل در مهارت های حرکتی ظریف، تعادل و هماهنگی ضعیف و مشکل در تعاملات اجتماعی باشد. درمان اختلالات یکپارچگی حسی معمولاً شامل کاردرمانی و درمان ادغام حسی در کلینیک توانبخشی برنا است که هدف آن کمک به افراد برای ایجاد پاسخ‌های مناسب به ورودی حسی و بهبود توانایی آنها برای پردازش و ادغام اطلاعات حسی است.
علائم اختلال یکپارچگی حسی
علائم بسته به فرد و نوع ورودی حسی که باعث ایجاد مشکل می شود، می تواند بسیار متفاوت باشد. در اینجا برخی از علائم رایج مرتبط با SID وجود دارد:
- حساسیت بیش از حد یا کمتر از حد به لمس، طعم، بو، بینایی یا صدا
- مشکل در مهارت های حرکتی ظریف، مانند در دست گرفتن مداد یا بستن دکمه های پیراهن
- تعادل و هماهنگی ضعیف، که می تواند بر مهارت های حرکتی درشت مانند دویدن و پریدن تأثیر بگذارد
- مشکل در تعاملات اجتماعی، از جمله برقراری تماس چشمی و درگیر شدن در گفتگو
- مقاومت در برابر برخی بافت ها یا لباس ها، مانند برچسب روی لباس یا انواع خاصی از پارچه ها
- مشکل در انتقال، مانند حرکت از یک فعالیت به فعالیت دیگر
- تکانشگری یا حواس پرتی، که می تواند بر توجه و تمرکز تأثیر بگذارد
- مشکل در خود تنظیمی، از جمله تنظیم هیجانی و کنترل رفتار
- اضطراب یا اجتناب مربوط به برخی تجربیات حسی
دلایل اختلال یکپارچگی حسی
محققان بر این باورند که SID ممکن است توسط ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد شود.
برخی از مطالعات نشان می دهد که ممکن است یک جزء ژنتیکی در SID وجود داشته باشد، زیرا تمایل دارد در خانواده ها ایجاد شود. با این حال، هیچ ژن خاصی به عنوان عامل مستقیم این اختلال شناسایی نشده است.
عوامل محیطی نیز ممکن است در توسعه SID نقش داشته باشند. به عنوان مثال، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، و قرار گرفتن در معرض مواد مخدر یا الکل قبل از تولد ممکن است خطر ابتلا به مشکلات پردازش حسی را افزایش دهد. علاوه بر این، برخی شرایط پزشکی مانند اختلال طیف اوتیسم، اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD) و اختلالات اضطرابی ممکن است با مشکلات پردازش حسی مرتبط باشند.
روشهای درمان
درمان این اختلال معمولاً شامل کاردرمانی و درمان یکپارچگی حسی است. هدف این درمان ها کمک به افراد برای ایجاد پاسخ های مناسب به ورودی های حسی و بهبود توانایی آنها برای پردازش و ادغام اطلاعات حسی است.
کاردرمانی برای اختلال پردازش حسی ممکن است شامل فعالیت هایی باشد که به افراد کمک می کند مهارت های حرکتی ظریف خود را توسعه دهند، مانند بازی با خاک رس یا استفاده از قیچی. همچنین ممکن است شامل فعالیت هایی باشد که به افراد کمک می کند تا مهارت های حرکتی درشت خود را توسعه دهند، مانند دویدن، پریدن و بالا رفتن. کاردرمانی همچنین ممکن است بر توسعه مهارت های خودتنظیمی و مقابله ای مانند تنفس عمیق و تکنیک های ذهن آگاهی تمرکز کند.
درمان یکپارچگی حسی برای SID معمولاً شامل استفاده از ورودی های حسی افراد در یک محیط کنترل شده و ساختاریافته، با هدف کمک به آنها برای یادگیری پردازش و ادغام اطلاعات حسی به طور مؤثرتر. این ممکن است شامل فعالیت هایی مانند تاب خوردن، پریدن روی توپ یا بازی با بافت های مختلف باشد.
سایر درمان های اختلال پردازش حسی ممکن است شامل گفتار درمانی، آموزش مهارت های اجتماعی و رفتار درمانی باشد. در برخی موارد، ممکن است از دارو برای درمان بیماری های همزمان مانند اضطراب یا ADHD استفاده شود.
