بیش فعالی در کودکان یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری است که اغلب در کودکان سنین مدرسه شناسایی می شود. اختلال کم توجهی – بیش فعالی با علائمی همچون اختلال در تمرکز و توجه کودک ، اختلالات یادگیری و فعالیت بدنی بیش از حد همراه است. بیش فعالی به حدی شایع است که بر اساس آمارها در حدود ۳ تا ۵ درصد کودکان بویژه پسران در سنین قبل از ۷ سالگی دارای درجاتی از آن هستند. بسیاری از کودکانی که دچار این اختلال هستند ممکن است به سایر اختلالات رفتاری همچون افسردگی و اختلال دوقطبی نیز دچار باشند.علائم این اختلال اغلب در دوران پیش از مدرسه و سنین بلوغ شعله ور شده و اغلب با افزایش سن بهبود می یابد. فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در گوش دادن به سخنان معلم دچار مشکل باشد و به دلیل حواس پرتی و عدم توجه و تمرکز دچار اختلالات یادگیری و مشکلات تحصیلی شوند.این اختلال در صورت عدم درمان و یا پیشرفت می تواند سبب بروز اختلالات جدی در کار و تحصیل فرد شود. افسردگی ، اضطراب، کمبود اعتماد بنفس و سوءمصرف مواد در بزرگسالانی که دچار این اختلال هستند شایع است.
علت اصلی این اختلال تاکنون بطور دقیق مشخص نشده است اما محققان علائمی همچون مصرف مواد مخدر ، افسردگی مادر و قرار گرفتن مادر در معرض سموم در دوران بارداری و کم وزنی نوزاد را در بروز این اختلال موثر می دانند.عوامل ژنتیکی این عارضه بیشتر در پدران کودکانی که دچار بیش فعالی هستند وجود دارد اما عوامل محیطی نیز در تشدید این عارضه مؤثر هستند.
علائم بیش فعالی
- فقدان توجه
- فعالیت بدنی بیش از حد
- حرف زدن بیش از حد
- پریدن وسط حرف های دیگران
- حواس پرتی
- کارهای ریسکی
- تحریک پذیری بیش از حد
- اختلال تمرکز
- اختلالات یادگیری ( اختلال در خواند و نوشتن ، اختلال در ریاضی و دیکته )
- ضعف تحصیلی
- انجام کارها بدون فکر قبلی و بطور ناگهانی
- رفتارهای غیرطبیعی
روش های درمان بیش فعالی
درمان این اختلال اغلب ترکیبی از روش‌های مختلف است و هدف آن بهبود عملکرد فرد در مدرسه، خانه و جامعه است.
دارو درمانی برای بیش فعالی
داروهای محرک: این داروها رایج‌ترین نوع درمان دارویی برای ADHD هستند. آن‌ها با افزایش سطح دوپامین و نوراپی‌نفرین در مغز عمل می‌کنند و به بهبود تمرکز و کاهش بیش‌فعالی کمک می‌کنند.
داروهای غیرمحرک: این داروها عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای محرک دارند و ممکن است برای افرادی که به داروهای محرک پاسخ نمی‌دهند یا عوارض جانبی شدید دارند، تجویز شوند.
روان درمانی برای بیش فعالی
درمان شناختی رفتاری (CBT): این نوع درمان به افراد کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای منفی را شناسایی کرده و آن‌ها را با افکار و رفتارهای مثبت جایگزین کنند.
آموزش مهارت‌های اجتماعی: این نوع درمان به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی لازم برای برقراری ارتباط موثر با دیگران را بیاموزند.
مدیریت خشم: این نوع درمان به افراد کمک می‌کند تا خشم خود را کنترل کرده و از بروز رفتارهای تکانشی جلوگیری کنند.
درمان های مکمل
تمرینات ذهنی: تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا می‌توانند به بهبود تمرکز و کاهش اضطراب کمک کنند.
تغذیه سالم: یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی می‌تواند به بهبود عملکرد مغز کمک کند.
ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش انرژی اضافی و بهبود خلق و خو کمک کند.
بیوفیدبک و نوروفیدبک: این تکنیک به افراد کمک می‌کند تا فعالیت‌های الکتریکی مغز خود را کنترل کنند.
انتخاب روش درمان برای هر فرد مبتلا به بیش فعالی به عوامل مختلفی از جمله سن، شدت علائم، وجود سایر اختلالات همراه و پاسخ فرد به درمان بستگی دارد. بهترین نتیجه زمانی حاصل می‌شود که درمان توسط یک تیم متخصص از جمله پزشک، روان‌شناس و سایر متخصصان مرتبط انجام شود.
کاردرمانی برای کودکان بیش فعال چگونه است؟
کاردرمانی یکی از روش های درمانی موثر برای کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی (ADHD) است. این روش درمانی به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای انجام فعالیت‌های روزمره، بهبود تمرکز، کنترل رفتار و افزایش استقلال را بیاموزند.
کاردرمانی چگونه به کودکان بیش فعال کمک می‌کند؟
تقویت مهارت های حسی: کاردرمانگران با استفاده از فعالیت‌های مختلف، سیستم حسی کودک را تنظیم می‌کنند. این کار به بهبود تمرکز، کاهش اضطراب و افزایش توانایی کودک برای تنظیم رفتار کمک می‌کند.
آموزش مهارت‌های حرکتی: کاردرمانگران به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت خود را بهبود بخشند. این مهارت‌ها برای انجام فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، بازی کردن و ورزش کردن ضروری هستند.
افزایش آگاهی از بدن: کاردرمانگران به کودکان کمک می‌کنند تا آگاهی بیشتری نسبت به بدن خود پیدا کنند. این آگاهی به آن‌ها کمک می‌کند تا بهتر بتوانند حرکات خود را کنترل کنند و از محیط اطراف خود آگاه باشند.
توسعه مهارت‌های شناختی: کاردرمانگران با استفاده از بازی‌ها و فعالیت‌های مختلف، مهارت‌های شناختی کودک مانند حافظه، توجه و حل مسئله را تقویت می‌کنند.
ایجاد محیط مناسب: کاردرمانگران به والدین و مربیان کمک می‌کنند تا محیطی مناسب و سازگار برای کودک ایجاد کنند. این محیط به کودک کمک می‌کند تا بهتر بتواند تمرکز کند و فعالیت‌های خود را انجام دهد.
اهداف کاردرمانی
بهبود عملکرد در مدرسه: افزایش توانایی کودک در تمرکز، تکمیل تکالیف و تعامل با همکلاسی‌ها.
افزایش استقلال: کمک به کودک برای انجام فعالیت‌های روزمره به تنهایی، مانند لباس پوشیدن و آماده شدن برای مدرسه.
بهبود مهارت‌های اجتماعی: افزایش توانایی کودک برای برقراری ارتباط با دیگران، همکاری در گروه و کنترل رفتارهای اجتماعی نامناسب.
کاهش رفتارهای پرخاشگرانه: آموزش مهارت‌های جایگزین برای ابراز احساسات و کنترل خشم.
افزایش اعتماد به نفس: کمک به کودک برای باور به توانایی‌های خود و دستیابی به موفقیت.
کلمات مرتبط :
توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در شرق تهران – کاردرمانی ذهنی – کاردرمانی کودکان – درمان بیش فعالی
