اختلال شخصیت و انواع آن به گروهی از شرایط سلامت روانی اطلاق می شود که با الگوهای سفت و سخت و پایدار افکار، رفتارها و تجربیات درونی مشخص می شود که به طور قابل توجهی از انتظارات فرهنگی منحرف شده و منجر به مشکلات در جنبه های مختلف زندگی از جمله روابط، کار و هویت شخصی می شود. این الگوها غیرقابل انعطاف و فراگیر هستند و باعث ناراحتی و اختلال در عملکرد در مدت طولانی می شوند.
انواع اختلال شخصیت
- پارانوئید: بی اعتمادی و بدگمانی مشخص به دیگران، که انگیزه های آنها را بدخواهانه تفسیر می کند.
- اسکیزوئید: جدا شدن از روابط اجتماعی و بیان عاطفی محدود.
- اسکیزوتایپی: افکار، باورها و رفتارهای عجیب و غریب، همراه با ناراحتی در تعاملات اجتماعی.
- ضداجتماعی: بی توجهی به حقوق دیگران، رفتار تکانشی و عدم پشیمانی.
- مرزی: بی ثباتی شدید عاطفی، تکانشگری، خودانگاره ناپایدار و مشکلات در روابط.
- هیستریونیک: رفتار توجه جویانه، هیجانی بیش از حد، و نیاز به اعتبار.
- اختلال شخصیت خودشیفته: بزرگ نمایی، احساس استحقاق و عدم همدلی با دیگران.
- اجتنابی: بازداری شدید اجتماعی، ترس از طرد شدن، و احساس بی کفایتی.
- وابسته: اتکای بیش از حد به دیگران، مشکل در تصمیم گیری و ترس از رها شدن.
- وسواس اجباری: مشغولیت به نظم، کمال گرایی و توجه بیش از حد به قوانین و جزئیات.
اختلالات شخصیت اغلب در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شوند و علل دقیق آنها پیچیده است و به طور کامل شناخته نشده است. عواملی که ممکن است در ایجاد اختلالات شخصیت نقش داشته باشند عبارتند از ترکیبی از استعداد ژنتیکی، تجربیات اولیه دوران کودکی، عوامل محیطی و عوامل عصبی زیستی.
روشهای درمان اختلالات شخصیت
مانند سایر شرایط سلامت روان، اختلالات شخصیت قابل درمان هستند و افراد می توانند با مداخلات مناسب بهبود را تجربه کنند. درمان معمولاً شامل ترکیبی از روان درمانی، دارو درمانی (برای علائم خاص یا شرایط همراه) و حمایت از متخصصان روانشناسی است.
روان درمانی، به ویژه رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)، درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمان روان پویایی، معمولاً در درمان اختلالات شخصیت استفاده می شود. هدف این رویکردهای درمانی کمک به افراد برای ایجاد مکانیسم های مقابله ای سالم تر، بهبود مهارت های بین فردی، مدیریت احساسات و به چالش کشیدن الگوهای ناسازگار تفکر و رفتار است.
می توان برای مدیریت علائم خاص مرتبط با اختلالات شخصیتی مانند نوسانات خلقی، اضطراب یا افسردگی، دارو تجویز کرد. با این حال، دارو معمولاً به عنوان یک درمان اولیه برای خود اختلالات شخصیت در نظر گرفته نمی شود، بلکه یک مداخله مکمل محسوب می شود.
علاوه بر درمان حرفه ای، یک سیستم حمایتی قوی از خانواده و دوستان می تواند نقش مهمی در روند بهبودی داشته باشد. حوصله، درک و همدلی هنگام تعامل با فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضروری است.
شایان ذکر است که تشخیص و درمان اختلالات شخصیت می تواند پیچیده باشد و باید توسط متخصصان سلامت روان انجام شود. اگر شما یا شخصی که می شناسید با علائمی دست و پنجه نرم می کنید که ممکن است نشان دهنده اختلال شخصیت باشد، توصیه می شود برای ارزیابی جامع و درمان مناسب از متخصص کمک بگیرید.
متخصصان ما در مرکز روانشناسی و روانپزشکی برنا در شرق تهران خدمات تخصصی روان درمانی را برای افراد مبتلا به اختلالات شخصیت ارائه می دهند.
بیشتر بخوانید :
